LATIN vs. KIRILL
Hezee ch bilee dee blog yerto'ntsoor hesch yavaad "Akul blogger boloh 10 zo'vlomj" gesen bichleg unshsan yum. Tu'un deer, "kiriller bich, Chin van Haddorj 'Minii nutgiin gazar shoroon deer hyatad shaahain mo'r bu'u garga' gesenchlen blog deeree latinaar galiglaj hezee ch bu'u bich" gejee. Wow. Sonirholtoi l yum. (Kirill tegeed unagan mongol bichig gesen u'g uu???)
Harin bi akul blogchdiin ene altan du'rmiig zo'rchsoor barag jil boljee. O'ngorson onii 1 sariin su'uleer anh blogoo neesnees hoish kirill(cyrillic)-eer 1 ch bichleg hiisengui. Yagaad? U'neniig helehed bi jaahan zo'ruud l dee, hehe. Gehdee zo'vhon zo'ruuddee latin(roman) galigaar tonshdoggui.
Hergiin uchir minii principle, zarchimd bui. Tu'uniig l zo'rchij yagaad ch chaddaggui gehuudee. Yagaad iim sonin go'juud gemeer zarchimtai bolson gej uu?
Ok. Ehleed tu'uh ruu gyals o'ngiivol yamar ve. Ziak, ert deer u'yed yum bilee. Romiin su'rleg ezent gu'ren zadrahad zu'un heseg ni Bysantine, manaihnii bichdegeer Vizantiin gu'ren gegdeh bolj l dee.
Vizantiin gu'rend gereg hu'n am, hel, soyol, bichig u'seg davamgailj baij. Manai erinii 8-r zuund ezen haan ni o'oriin hariya slav omguudiin heliig bichig u'segtei bolgoh zarlig gargasan gedeg. Zarligiin daguu Bolgariin ah du'u soyon gegeeru'ulegch Kirill, Mefodii 2 slavuudad zoriulj 43 u'seg bu'hii tsagaan tolgoi bu'teesen yum gene lee.
Bolgar er Kirilliin neriig avsan ene galigiig o'dgoo Serb, Oros, Ukrain, Belorus, Bolgar zereg o'mnod bolon zu'un Europiin slav ulsuud, u'un deer huuchin SSSR-iin tso'on heden republic heregledeg.
Hachirhaltai ni kirill u'segtei tsoriin gants uls Azi tivd bii. Ter ni o'no ertnii tu'uhtei manai Mongol. Ah du'u 2 bolgar o'orsdiinh ni zohioson bichig Azi tiviin zurhend hu'rne gej moroodoj ch baigaagui biz.
Tedniig Gereg, Hovroi (Yevrei) tsagaan tolgoig u'ndeslen galigaa bolovsruulan tolgoigoo gashilgaj suuhad mongolchuud uigaruudtai barag l negen zereg sogdoos bosoo bichgiig zeelden hereglej baisan gedeg.
Tsagaan hermiin ard nuugdsan mo'nhiin ho'rsh hyataduudiin hanziig bus haa baisan sogdoos bichig u'sgee zalsan baigaa yum. Getel SSSR-iin u'yed 1930-aad onii su'uleer gurj, armen, latvi geh met tso'on heden u'ndestnees busad bu'h u'ndestniihee heliig kirill galigt buulgasan to'diigui de-facto o'oriinh ni 16 republic gegdeheer bolson Mongoliin olon 100 jiliin ulamjlaltai mash o'vormots bosoo u'sgiig halj mo'n l kirill galigaar solison.
Odoo manai uls yamar ch baisan uls toriin huvid Moskvagaas haraat bus, delhiin ali ch ulstai cho'lootei hariltsaj baina. Harin delhiid o'doo slav u'ndestnuudees o'or manaih l kirill galigtai. Busad uls diilenh ni latin galigtai. Hanz bolon oor busad bichigtei Hyatad, Yapon, Solongos, Vietnam zereg uls hu'rtel davhar latin galigtai bolchihson.
Tegeheer delhii niitiig dagah uu, 'ah' nartaa u'nench u'ldeh uu? Ingehed neeree oirad tsustai Lenin 'bagsh' oros heliig olon ulsiin tu'geemel latin galigt shiljuuleh shaardlaga zailshgui gej baisan yum bilee. Gurj er Stalin garaaguisen bol orosuud odoo latin galigaar 'Zdravstvuite' geel durjignatal bichij baihgui yu.
Bi tegvel barag l Lenin shig (yaayaa!) mongol heliig latin galigt shiljuuleh tsag oirhon geel latinaaraa bicheel yavj baiya daa gej. Minii 1 zarchim ene buyu.
